Czy aż 25 tys. zgonów mniej zawdzięczamy czystszemu powietrzu w Polsce?

25 tysięcy przedwczesnych zgonów mniej z powodu poprawy jakości powietrza?

To rzekome wyniki badania jakie przeprowadziło Europejskie Centrum Czystego Powietrza (ECAC), o którym szeroko pisze się portal SMOG LAB.

Wg. autorów badania aż 25 tysięcy zgonów mniej zawdzięczamy czystszemu powietrzu w województwach śląskim, małopolskim i mazowieckim w latach 2018 – 2022.

Tak spektakularne zmniejszenie liczby zgonów ma być efektem likwidacji „kopciuchów” w tych województwach.

„W ciągu pięciu lat (2018-2022), dla których analizowano efekty zdrowotne poprawiającego się stanu powietrza, liczba przedwczesnych zgonów, których udało się uniknąć wyniosła tylko w Małopolsce aż 5,9 tys. Dla województwa mazowieckiego było to 6 723 (z czego 2 382 w Warszawie) i aż 12 571 w województwie śląskim” – możemy przeczytać w artykule opisującym wyniki badań.

Zastanawia nas bardzo w jaki sposób autorzy badania oszacowali spadek liczby zgonów, skoro oficjalne dane GUS dotyczące liczby zgonów zarówno z powodu chorób układu oddechowego jak i chorób układu krążenia (za które również w dużej mierze odpowiadać ma smog) w ogóle tego nie potwierdzają?

Jeśli porównamy dane z 2017 roku (sprzed wymiany kopciuchów) do 2022 roku (po wymianie setek tysięcy kopciuchów) liczba zgonów z powodu chorób układu oddechowego w województwie małopolskim spadła bardzo nieznacznie (o 156 zgonów / rok), a liczba zgonów z powodu chorób układu krążenia o 145 zgonów (niespełna 1%). W międzyczasie – w 2020 roku mieliśmy bardzo znaczące wzrosty liczby zgonów zarówno z powodu chorób układu oddechowego jak i chorób układu krążenia, co było zapewne spowodowane pandemią COVID19.

Jakim więc sposobem badaczom z ECEC, pomimo pandemii mającej ogromny wpływ na liczbę zgonów i wbrew oficjalnym danym GUS już po okresie pandemii, udało się ustalić tak spektakularny spadek liczby zgonów?

Jeszcze ciekawiej wyglądają dane w województwach mazowieckim i śląskim, gdzie wg oficjalnych danych GUS, liczba zgonów z powodu chorób układu oddechowego była większa w 2022 roku niż w roku 2017 zarówno w woj. mazowieckim jak i śląskim (wzrosty odpowiednio o 226 i 479 zgonów).

We wszystkich trzech województwach wg danych GUS nastąpił spadek liczby zgonów z powodu chorób układu krążenia, ale tylko jeśli porównamy bezpośrednio rok 2022 z rokiem 2017, gdyż w międzyczasie nastąpiły znaczące wzrosty liczby zgonów spowodowane zapewne samą pandemią jak i pośrednimi jej skutkami takimi jak utrudniony dostęp do służby zdrowia.

Ogólna liczba zgonów we wszystkich 3 województwach, wg danych GUS znacząco wzrosła na przełomie analizowanych 5 lat.

Skoro więc mamy zarówno większą ogólną liczbę zgonów (we wszystkich 3 województwach) jak i większą liczbę zgonów z powodu chorób układu oddechowego (w dwóch z trzech analizowanych województw), to na jakiej podstawie oszacowano tak gigantyczny spadek liczby zgonów z powodu poprawy jakości powietrza będącej efektem likwidacji kopciuchów?