Polska Izba Gospodarcza Sprzedawców Węgla w dniach 16.01.2023 do 16.02.2023 przeprowadziła projekt badawczy mający na celu podsumowanie preferencyjnej sprzedaży węgla przez gminy w Polsce na rzecz gospodarstw domowych oraz zbadanie rynku dystrybucji węgla przez samorządy.
Warunki preferencyjnej sprzedaży węgla zostały określone w Ustawie z dnia 27.10.2022 o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2236).
W ramach badania rozesłaliśmy drogą mailową do wszystkich gmin w Polsce ankietę, w której poprosiliśmy gminy o udzielenie szeregu informacji dot. dystrybucji węgla przez samorządy na rzecz gospodarstw domowych. Zbieranie odpowiedzi zakończyliśmy 16 lutego 2022 roku.
W ramach naszego badania wysłaliśmy ankietę do 2478 gmin w Polsce. W ankiecie udział wzięło 1830 gmin (74% wszystkich gmin w Polsce).
W podziale na województwa ilość wypełnionych ankiet przedstawia się następująco:
- województwo dolnośląskie – 112 gmin na 169 wszystkich (66%)
- województwo kujawsko-pomorskie – 108 gmin na 144 wszystkich (75%)
- województwo lubelskie – 153 gmin na 213 wszystkich (72%)
- województwo lubuskie – 58 gmin na 82 wszystkich (71%)
- województwo łódzkie – 129 gmin na 177 wszystkich (73%)
- województwo małopolskie – 137 gmin na 182 wszystkich (75%)
- województwo mazowieckie – 209 gmin na 314 wszystkich (67%)
- województwo opolskie – 55 gmin na 71 wszystkich (77%)
- województwo podkarpackie – 121 gmin na 160 wszystkich (76%)
- województwo podlaskie – 89 gmin na 118 wszystkich (75%)
- województwo pomorskie – 93 gminy na 123 wszystkich (76%)
- województwo śląskie – 137 gmin na 167 wszystkich (82%)
- województwo świętokrzyskie – 73 gmin na 102 wszystkich (72%)
- województwo warmińsko-mazurskie – 88 gmin na 117 wszystkich (75%)
- województwo wielkopolskie – 159 gmin na 226 wszystkich (70%)
- województwo zachodnio-pomorskie – 80 gmin na 113 wszystkich (71%)
- Na nasze pytania najchętniej odpowiedziały gminy z województwa śląskiego, gdzie ankietę wypełniło aż 82% wszystkich gmin. Najmniej odpowiedzi (procentowo) spłynęło z województwa dolnośląskiego i mazowieckiego, gdzie ankietę wypełniło odpowiednio 66% i 67% gmin.
We wszystkich pozostałych województwach ankietę wypełniło od 70% do 76% gmin, co uważamy za bardzo dobry wynik biorąc pod uwagę mailowy sposób komunikacji z gminami.
Na podstawie wszystkich 1830 odpowiedzi, które stanowią 74% wszystkich gmin w Polsce uzyskaliśmy następujące wyniki naszego badania.
Do programu preferencyjnej sprzedaży węgla przystąpiło 1685 gmin (92% spośród ankietowanych gmin).
Podmiotami wprowadzającymi węgiel do obrotu (zgodnie z ustawą) na terenie poszczególnych gmin były:
- na terenie 34% gmin – Polska Grupa Górnicza S.A.
- na terenie 31% gmin – PGE Paliwa Sp. z o.o.
- na terenie 20% gmin – Węglokoks S.A.
- na terenie 8% gmin – Tauron Wydobycie S.A. (8% gmin)
- na terenie 4% gmin – Lubelski Węgiel „Bogdanka” S.A.
- na terenie 3% gmin – Węglokoks Kraj S.A.
- Spośród 1685 ankietowanych gmin, które przystąpiły do programu aż 1302 gminy (ponad 77%) zleciło dystrybucję węgla innemu podmiotowi (np. składowi węgla).
211 gmin (12,5%) prowadziło dystrybucję za pośrednictwem wewnętrznej jednostki organizacyjnej gminy, 155 gmin (9,2%) poprzez spółkę komunalną, a w przypadku 17 gmin (1%) dystrybucję obsługiwała inna gmina na podstawie umowy zawartej między gminami.
Na pytanie „Po jakim czasie od ogłoszenia Gminy w BIP o przystąpieniu do programu został wydany pierwszy węgiel gospodarstwu domowemu?” ankietowane gminy odpowiedziały następująco:
- 13% gmin – w czasie do 2 tygodni
- 41% gmin – w czasie od 2 do 4 tygodni
- 36% gmin – w czasie od 4 do 6 tygodni
- 8% gmin – powyżej 6 tygodni
- 2% gmin udzieliło odpowiedzi „trudno powiedzieć”
We wszystkich badanych przez nas gminach, które wypełniły ankietę pozytywnie zweryfikowano
851 938 wniosków o zakup węgla, na łączną ilość 1 199 588,324 ton węgla.
Zamówiono łącznie we wszystkich ankietowanych gminach 929 986,26 ton węgla, do gmin dostarczono 691 087,63 ton, z czego gospodarstwom domowym wydano 690 220,31 ton.
Tylko w 40% przypadków zamówione ilości węgla pokrywały się z dostarczonymi. W 60% przypadków zamówione ilości nie pokrywały się z dostarczonymi, z czego w 25% przypadków gminy wskazały, że przyczyna leżała po stronie podmiotu wprowadzającego węgiel do obrotu, w 17% przypadków gminy wskazały na ogólną niewydolność systemu, jako 16% przypadków gminy wskazały inny powód (np. awarię ładowarki, brak miejsca w składzie, brak odpowiedniego sortymentu itp.). Tylko w 1% przypadków winnym był prywatny przedsiębiorca i w podobnym stopniu (1%) gminy wskazały, że winne były one same.
W przypadku, gdy za dystrybucję węgla odpowiadał prywatny przedsiębiorca lub sąsiednia gmina, na pytanie „Czy prywatne przedsiębiorstwa (inne podmioty) lub gmina sąsiednia realizujące program w miejsce gminy otrzymały węgiel w ilości zgodniej z zamówioną dla mieszkańców?” 45% gmin odpowiedziało „TAK”, 18% gmin wskazało odpowiedź „NIE”, a 37% gmin wskazało odpowiedź „TRUDNO POWIEDZIEĆ”.
Na pytanie dotyczące reklamacji na węgiel zakupiony w ramach programu, z odpowiedzi udzielonych przez gminy wynika, że reklamacje pojawiły się tylko w 10% ankietowanych gmin, z czego uznano 72% reklamacji, a odrzucono 28% reklamacji.
Uznane reklamacje dotyczyły mniej niż 1% wszystkich transakcji.
Na pytanie „Jakim wynikiem finansowym zakończyła się realizacja zadania dystrybucji węgla przez gminę?” 34% gmin wskazało, że zadanie zakończyło finansowym zyskiem, 9% gmin wskazało na finansową stratę, a 57% gmin uznało, że zadanie zakończono bez zysku lub straty.
Na pytanie „Czy gdyby w program sprzedaży preferencyjnej nie byłyby angażowane gminy tylko bezpośrednio prywatne przedsiębiorstwa zajmujące się sprzedażą węgla, to realizacja programu przebiegłaby sprawniej?” 47% gmin odpowiedziało twierdząco, z czego 27% gmin odpowiedziało „ZDECYDOWANIE TAK”, a 20% gmin odpowiedziało „TAK”. Przecząco odpowiedziało jedynie 8% gmin, z czego 6% gmin odpowiedziało „NIE”, a 2% gmin „ZDECYDOWANIE NIE”. Pozostałe 45% gmin wybrało odpowiedź „TRUDNO POWIEDZIEĆ”.
Zapytaliśmy także o wpływ gmin i prywatnych przedsiębiorców na realizację programu.
Na pytanie „Czy prywatny przedsiębiorca lub gmina sąsiednia (który/a przystąpił/ła do programu) miał/ła wpływ na to, od którego podmiotu wprowadzającego otrzyma węgiel do dystrybucji?” – 59% gmin odpowiedziało, że „NIE”, 5% gmin, że „TAK”, a 36% gmin, że „TRUDNO POWIEDZIEĆ”.
Na pytanie „ Czy przydzielone gminie sąsiedniej lub prywatnemu przedsiębiorcy (który/a przystąpił/ła do programu) ilości lub rodzaj węgla mogły być negocjowane/zmieniane?” – 33% gmin odpowiedziało, że „TAK, 21% gmin, że „NIE”, a 46% gmin że „TRUDNO POWIEDZIEĆ”.
Na pytanie „Czy mieszkańcy otrzymali węgiel wtedy, kiedy go potrzebowali?” – 34% gmin odpowiedziało twierdząco, 25% gmin przecząco, a 41% gmin wybrało odpowiedź „TRUDNO POWIEDZIEĆ”.
Wśród przyczyn nieotrzymania przez mieszkańców węgla wtedy, gdy go potrzebowali wskazano brak węgla (33% przypadków), ogólną niewydolność systemu (25%), ograniczone możliwości realizacji dostaw (23%), opóźnienia w wykonywaniu formalności związanych z programem (17%) oraz „trudno powiedzieć” w 2% przypadków.
Zapytaliśmy także o czas jaki upłynął od zamieszczenia przez gminę w BIP informacji o podmiocie, który będzie prowadził sprzedaż na terenie gminy, do wydania węgla pierwszemu gospodarstwu domowemu.
21% gmin wskazało, że węgiel wydano w czasie krótszym niż 2 tygodnie, w 19% gmin był to czas od 2-4 tygodni, w 16% gmin trwało to od 4 do 6 tygodni, w 13% gmin powyżej 6 tygodni, a w 3% gmin węgiel nie został jeszcze wydany w momencie udzielania odpowiedzi na naszą ankietę. 28% gmin nie udzieliło precyzyjnej odpowiedzi wybierając opcję „trudno powiedzieć”.
Na pytanie o zadowolenie mieszkańców gmin z jakości węgla gminy odpowiedziały, że w 64% przypadków mieszkańcy byli zadowoleni z jakości, w 32% przypadków wybrano odpowiedź ”trudno powiedzieć”, a w 4% przypadków wskazano, że mieszkańcy nie byli zadowoleni z jakości.
Wśród przyczyn niezadowolenia przeważało subiektywne odczucie kupującego (36%) oraz uziarnienie niezgodne z deklarowanym (30% przypadków). W 10% przypadków wskazano na negatywny wpływ na instalację grzewczą, w 9% przypadków wskazano na parametry fizykochemiczne węgla niezgodne z deklarowanymi, a w 15% przypadków wskazano na inne powody.
W naszej ankiecie zbadaliśmy także o średnią cenę węgla, który dystrybuowały gminy i była ona następująca:
- miał węglowy: 1 858,62 zł
- Sortyment groszek: 1 904,14 zł
- Sortyment orzech: 1 903,94 zł
- Sortyment kostka: 1 917,67 zł
Na samym końcu naszej ankiety zapytaliśmy „Czy cel programu w postaci zapewnienia gospodarstwom domowym węgla na sezon grzewczy 2022/2023 Został osiągnięty?”.
Twierdząco na to pytanie odpowiedziało niespełna połowa gmin (46%). Wśród pozostałych gmin 19% gmin odpowiedziało przecząco, a 35% gmin wybrało odpowiedź „trudno powiedzieć”.
POBIERZ pełną prezentację wyników ankiety
Łukasz Horbacz, Prezes Zarządu PIGSW
Najnowsze komentarze